Kimyasal maddeler ile yapılan çalışmalar her an bir döküntüye sebep olabilir. Bu döküntüler sonucunda hem karasal hem de sucul ortamlar uzun yıllar boyunca etkileri giderilemeyecek çevre felaketlerine dönüşebilirler. Günümüzde çevre bilincinin gelişmesi ile çevresel kaza/döküntü meydana gelmesi durumunda acil müdahale ile kirliliğin yayılımının önlenmesi ve kirleticinin maruz kalan toprak ve yüzey suyu gibi alıcılardan uzaklaştırılması ‘döküntü setleri’ yardımıyla gerçekleştirilmektedir.
Döküntü setleri yakıtları, yağları, soğutma sularını, kimyasal veya sıvıların kontrollü bir biçimde yüzeyden süratle temizlenmesi için kullanılan yağ emici pedler, toz absorbanlar, yağ ve sıvı emici sosislerden oluşur.
Günümüzde yağ, benzin, kerosen, motorin, bitkisel yağlar kimyasalları emerken su ve su bazlı ürünleri ayıran pedler, sosisler ve hidrokarbonların absorbsiyonu, enkapsülasyonu ve biyoremediasyonu için bakteriler içeren toz absorbanlar yaygın olarak kullanılmaktadır.
Toprak Kirliliği Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara dair Yönetmelik kapsamında yapılan çalışmalarda kirliliğin yayılımını engellemek önceliklerden biridir. Absorbanlar kullanılarak kirlenmiş toprak veya yüzey sularında oluşan kirliliğin sınırlandırılması ve iyileştirilmesi mümkündür.
Döküntü setindeki absorbanın türünü seçerken kullanım amacını karşılayan ve riskleri en aza indirgeyen ürün olduğundan emin olmak gerekir. Döküntü setleri çeşitli boyutta ve türde absorbanların yanı sıra kullanıcının kolayca taşımasına ve döküntüyü temizlemesine yardımcı olan tulum, gözlük, koruyucu gözlük vb. aksesuarları da içerir. Setteki ürünler teker teker yenilenebilir ve tesise özel olarak tasarlanabilir özellikte olmaktadır. Ürünlerin genellikle tekerlekli büyük bidonlar içine yerleştirilmesi tercih edilir böylece acil durumlarda döküntü alanına hızlı taşınması sağlanır. Amaca uygun ve yeterli miktarda absorban ile sorumlu personelin döküntüyü temizlemesi sırasında sağlık ve güvenliğin sağlanması için kullanması gereken kişisel koruyucu ekipmanların belirli bir alanda olması önemlidir. Hazırlıksız olunması müdahale sırasında zaman kaybına ve maddi kayıplara neden olmaktadır. Dökülme setinin tesise teslimi sırasında set içerisinde bulunan kullanma talimatı eğitiminin personele verilmesi ve eğitim tutanağı tutulması gerekmektedir.
Bilimsel çalışmaların ışığında yapılan inovatif çalışmalar ile absorbanların dökülen ürünü emme kapasiteleri giderek artma eğilimindedir. Bu kapsamda doğadaki özelliklerin mühendislik çalışmalarına aktarılması anlamına gelen biyobenzetim yöntemi ile bitki çekirdeklerindeki bakteriler kullanılarak toz absorban ürünler tasarlanmıştır. Bu örnek absorban ürünlerin kullanımı ve araştırmalarının devam edeceğini göstermektedir.
